artikelen

Vraag
Mijn ouders, die in Torrevieja in Spanje woonachtig zijn hebben mij gevraagd de volgende situatie aan u voor te leggen. Ouders, 53 jaar getrouwd, 81 en 85, ruim 20 jaar in Torrevieja woonachtig. Ze hebben beiden een kwakkelende gezondheid, en zijn zich recent bewust geworden van “hun probleem” als ze er beiden niet meer zijn. Uit het huwelijk zijn twee kinderen, mijn broer, 44 jaar, woonachtig in een verpleeginrichting in Nederland. Ik ben 46 jaar, ben getrouwd en heb 4 kinderen. Voor de duidelijkheid moet ik uitleggen, dat mijn broer ten gevolge van een ongeval in 2013 een dubbele handicap heeft. Mijn ouders vragen zich af op welke wijze ze de erfenis voor hun zoon kunnen sturen, ze zien er zeer tegenop om hem te onterven maar vragen zich af, wat er met hun toekomstige erfenis gebeurt wanneer mijn broer overlijdt.
Volgens een testament dat pa en ma in 1997 hebben laten opmaken, worden de goederen die tot de nalatenschap behoren, in drie delen verdeeld, maar het vruchtgebruik gaat naar langstlevende. Natuurlijk hoop ik dat er andere lezers zijn, die zich tenminste een beetje herkennen in de vraagstelling. Het emotionele aspect is voor iedereen anders. Veel dank voor uw aandacht, hartelijke groet namens trouwe lezers in Torrevieja.

Antwoord
Wij doen ons best om enkele suggesties aan u voor te leggen, daartoe zullen we door een pragmatische bril naar de omstandigheden kijken.
Als “eindbestemming” van de toekomstige nalatenschap ligt het voor de hand, dat uw ouders voor u kiezen.

Suggestie 1.
Wij stellen ons voor, dat na overlijden van uw eerste ouder, een verdeling vastgelegd wordt, waarbij uw broer en u onterfd worden en de langstlevende universeel erfgenaam is. Dit wordt vastgelegd in een nieuw testament. Wanneer langstlevende dan daarna overlijdt kan aan uw broer het vruchtgebruik van een vastgelegd erfdeel toegekend worden. Bovendien is het nuttig in die situatie een bewindvoerder (meerderjarigenbewind) te benoemen met betrekking tot het beheren en administreren van de opbrengsten, die dat vruchtgebruik met zich meebrengt. Na het overlijden van uw broer (wij gaan ervan uit dat hij niet gehuwd is en geen afstammelingen heeft) vervalt het recht van vruchtgebruik en is de, in het testament benoemde “blooteigenaar”, gepromoveerd tot “voleigenaar”.

Suggestie 2.
Ook bestaat de mogelijkheid dat het erfdeel, dat aan uw broer toekomt, gekoppeld wordt aan een “fideï-commis de residuo” paragraaf. Hiermee wordt bereikt, dat uw broer wel zijn erfdeel ontvangt, maar indien er ten tijde van zijn overlijden iets van het oorspronkelijk geërfde vermogen over is, vloeit dat terug naar degene, die daarvoor in het testament als “verwachter” geduid wordt. Uw broer is “bezwaarde”. Wij merken hierbij op dat we niet kunnen overzien, of het ontvangen van vermogen resp. het hebben van bezit consequenties heeft voor de mogelijke eigen bijdrage van uw broer in de inrichting waar hij vertoeft.

Testamenten.
Voor beide, zoals ook voor andere oplossingen geldt dat uw ouders er goed aan doen met een Nederlandse notaris van gedachten te wisselen. Dit omdat de uitvoering van het nu bestaande testament zeker ver afwijkt van de gewenste doelstelling. Door nauwkeurig naar de vermoedelijke omvang van de toekomstige nalatenschappen te kijken, kan er onder alle omstandigheden, door middel van testamenten, een maatoplossing gevonden worden.